• Chính trị
  • Kinh tế
  • Xã hội
  • Thể thao
  • Pháp luật
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Hội nhập quốc tế
  • Du lịch
  • Tòa soạn - Bạn đọc
  • Tấm gương HCM
  • Biển đảo quê hương
  • Báo in
EnglishEnglish
Quốc Hội|Quốc phòng toàn dân|Xây dựng Đảng - Chính quyền|Hội - đoàn thể
Giáo dục|Sức khỏe|Hôn nhân - Gia đình|
An ninh - Trật tự|Pháp Luật
Giải trí|Sáng tác
Bạn đọc viết|Nhịp cầu nhân ái
Giáo dục

Vì sao lại là “sàng khôn”?

Đi một ngày đàng, học một sàng khôn là câu tục ngữ quen thuộc của người Việt mà có lẽ ai cũng biết và hiểu. Tuy nhiên, sẽ khá bất ngờ nếu chúng ta tự hỏi tại sao ông bà ta lại dùng sàng khôn. Trong khi đó, nếu dùng các nông cụ vốn gần gũi với người nông dân để ví von, người ta có thể gọi là thúng khôn, nia khôn, nong khôn…; hoặc nếu dùng những vật dụng để chứa đựng gần gũi với người đi đường, cũng có thể dùng gói khôn, tay nải khôn, túi khôn…

Hẳn chúng ta nghĩ rằng, người xưa dùng sàng để hiệp vần với đàng. Đây là một lý do, bởi như đã biết, hiệp vần giữa các vế/dòng một trong những đặc điểm hình thức quan trọng của tục ngữ Việt và tục ngữ của nhiều ngôn ngữ khác.

Tuy nhiên, đó chưa phải là lý do quan trọng nhất. Lý do chính khi chọn sàng khôn thể hiện sự tinh tế, sâu sắc của người xưa khi quan sát, đúc kết về một hiện tượng, quy luật hay một bài học nhân sinh. Cũng là nông cụ, nhưng khác với sàng, nia, nong, thúng dù có nhiều chức năng (để phơi, đựng) nhưng lại không có chức năng loại bỏ cái không như ý và chọn lọc cái cần dùng (sàng). Cũng vậy, đều có chức năng chứa, đựng nhưng gói, túi, tay nải cũng không có chức năng này. Chỉ cái sàng mới có chức năng… sàng (có thể tên gọi cái sàng bắt nguồn từ chính chức năng của nó theo diễn trình: sàng [lọc] → cái để sàng  → cái sàng).

Hóa ra, chính chức năng sàng lọc mới là mấu chốt của câu tục ngữ trên. Đi một ngày đàng, ta có thể thu nhặt được vô vàn những điều tai nghe mắt thấy. Trong đó, không phải cái nào cũng đúng, cũng hay. Do vậy, như cái sàng, ta phải biết sàng lọc, chọn lấy những cái hay, cái đúng. Điều này phụ thuộc rất nhiều vào sự quan sát, nghiền ngẫm, suy xét, tư duy của chính chúng ta. Nhờ đó, vốn tri thức, kho kiến văn của chúng ta mới giàu lên, phong phú và sâu sắc hơn. Ngược lại, nếu không chịu khó “sàng”, ta sẽ thu về một “thúng khôn” hỗn độn đủ thứ đúng sai hay dở. Trước sau gì nó cũng sẽ khiến ta mắc phải những ngộ nhận, sai lầm.

Th.S PHẠM TUẤN VŨ

email
email
Chia sẻ:
Images/bookmark/facebook_48.png Images/bookmark/yahoo.jpg Images/bookmark/twitter_48.png Images/bookmark/google_48.png
top
(0)
(*) Đề nghị bạn đọc sử dụng tiếng Việt có dấu và ghi rõ địa chỉ email để Tòa soạn liên hệ khi cần thiết. Tòa soạn cảm ơn và xin tiếp thu tất cả các ý kiến mang tính xây dựng của bạn đọc.
(*)
Các tin bài khác
Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia năm 2020: Giảm áp lực cho thí sinh  (11/2/2020)  
Tuyển sinh 2020 sẽ nhiều biến động  (10/2/2020)  
Bộ Y tế: Các địa phương không có dịch corona có thể cho học sinh đi học  (10/2/2020)  
Tránh dịch nCoV: Có thể điều chỉnh thời gian thi THPT quốc gia  (9/2/2020)  
Tiếp tục cho học sinh nghỉ học đến hết ngày 16.2  (7/2/2020)  
Bộ GD-ĐT: Các địa phương căn cứ tình hình cho học sinh tiếp tục nghỉ học  (7/2/2020)  
TPHCM đồng ý cho học sinh nghỉ học đến hết ngày 16.2 vì dịch Corona  (6/2/2020)  
Sinh viên Trường ĐH Quy Nhơn nghỉ học thêm 1 tuần phòng dịch nCoV  (6/2/2020)  
Phòng tránh dịch corona, nhiều trường tổ chức học trực tuyến  (6/2/2020)  
TP HCM đề xuất cho học sinh nghỉ thêm một tuần tránh dịch nCoV  (6/2/2020)  
Đại hội Đảng
VIỆT NAM - ASEAN
I- Tower Quy Nhơn
Kế hoạch khám sàng lọc và truyền thông nhân ngày thị giác thế giới tại Bình Định năm 2020
Liên hệ quảng cáo
CÔNG TY BẢO VIỆT NHÂN THỌ  BẮC BÌNH ĐỊNH
bidiphar
Tuyển dụng công chức, viên chức
Đầu tư vào Bình Định
Công báo
 
Chính trị | Kinh tế | Xã hội | Thể thao | Pháp luật | Văn hóa - Nghệ thuật | Du lịch | Khoa học - Công nghệ | Trong nước | Thế giới | Đất nước - Con người
Góp ý - Liên hệ
Đặt Báo Bình Định làm trang chủ
Font Unicode
[ Back to top ]
Bản quyền thuộc về Báo Bình Định
Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 96/GP-BTTTT của Bộ Thông Tin và Truyền Thông cấp ngày 25.2.2016
Tổng biên tập: TRẦN THANH HẢI
Tòa soạn: 84 Phạm Hùng, TP.Quy Nhơn
Điện thoại: 0256.3821867 - 3813573 - 3818664
E-mail:baobinhdinh1@gmail.com. Website:http://baobinhdinh.vn